Sigortacılıkta Risk Mühendisliği ve Yeterlilik Konusu

Günümüzde hemen her sigorta şirketi kendi bünyesinde risk mühendisleri istihdam etmektedir. Bunun dışında bağımsız olarak çalışan risk mühendisleri de bulunmaktadır.

Peki, herkes risk mühendisi olabilir mi? Bu sorunun cevabı hem evet hem de hayır.

Evet çünkü hiçbir sigorta şirketi bu pozisyon için risk mühendisliği diploması aramıyor. Araması da mümkün değil. Çünkü ülkemizde risk mühendisliği diploması veren dört yıllık bir üniversite bölümü bulunmuyor. Risk mühendisliğinin doğrudan bir mesleki eğitim karşılığı bulunmadığı için hemen herkes bu göreve başvurabilir.

Hayır çünkü 17/6/1938 tarihinde kabul edilen 3458 Sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun’ a göre “Mühendislik” unvanını kullanmak için mühendislik eğitimi veren bir yüksek okuldan mezun olmak ve diploma sahibi olmak gereklidir.

Risk mühendisliğinin akademik karşılığı olmadığı için işe giriş aşamasında her şirket kendi isteklerine göre kriter belirleyebilmektedir. Bununla birlikte mühendislik diploması olumlu yönde ayrışma açısından önemli bir faktördür. Çünkü risk mühendisliği aslında bir mühendislik dalıdır ve üniversitelerde mühendislik unvanı verilirken öğrencilere kazandırılması hedeflenen analitik düşünme, problem çözme ve disiplinli çalışma gibi temel yetkinlikleri gerektirmektedir. Bu nedenle herhangi bir mühendislik dalından mezun kişi çalışma alanı olarak sigortacılıkta riski seçtiğinde zaten sahip olduğu mühendislik unvanıyla bunu birleştirerek dolaylı yoldan risk mühendisi olarak tanımlanabiliyor.

Peki, mühendis olmayan bir kişi risk mühendisi olarak çalışabilir mi? Pratikte çalışabilir. Çünkü gerekli yeteneklere ve çalışma azmine, motivasyona sahip bir kişi kendini geliştirerek başarılı bir şekilde bu rolü üstlenebilir fakat teknik açıdan “mühendis” unvanını kullanması doğru olmaz. Risk analiz uzmanı vb. gibi alternatif bir tanımlama bu grup için pratikte daha doğru olacaktır.

Fotoğraf ve videolar üzerinden yapılan değerlendirmelerde de kısıtlı bir alan gözlemlenebildiği için detaylar yine dikkatle incelenmeli ve risk açısından önemli olabileceğine kanaat getirilirse üzerine gidilmelidir.

Müşteri, sigorta uzmanı, sigorta aracısı gibi farklı grupların ortasında yer alan risk mühendisi için gerekli en önemli vasıflarından bir diğeri de iletişim kabiliyetidir. Örneğin, işletmesine büyük miktarda yatırım yapan bir müşteriye yangın sistemlerinde bir eksiklik olduğu uygun şekilde ifade edilmezse müşteri savunma pozisyonuna geçip önerilerinizi göz ardı edebilir. Sigorta aracısı, sizin tespit ettiğiniz risk etmenleri hakkında bir başka sigorta şirketinin ya da kurumun sorun etmediğini söyleyerek değerlendirmenizi sorgulatmaya çalışabilir. Kısacası, doğru bir risk analizi tüm taraflar için faydalı olsa da beklentisinin dışında bir değerlendirme çıkan tarafın tepki göstermesi ve iş birliğinden uzaklaşması kuvvetle muhtemeldir. Bu nedenle bir risk mühendisi her bir çalışmasına muhataplarının bakış açısını, koşullarını, bilgi seviyesini analiz ederek başlar. Gözlem ve iletişim duyargalarını sonuna kadar açık tutarak olabildiğince bilgi toplamaya çalışır. Bazen çok şaşırtıcı bir bilgiye, alakasız gözüken bir kişiden ya da çok küçük bir detayı fark edip sorgulayarak ulaşabilmelidir. Bu da ancak başarılı ve etkili iletişimle mümkün olabilir.